De Europese promotiecampagne voor champignons, met als slogan « Europese champignons: verborgen juweeltjes », gelanceerd door GEPC Promo en medegefinancierd door de Europese Unie, vestigt de aandacht op de talloze voordelen van dit vaak onderschatte voedingsproduct. Witte en bruine champignons, oesterzwammen, shiitakes en bundelzwammen zijn niet alleen een genot voor fijnproevers, dankzij hun uitstekende voedingseigenschappen zijn het ook bondgenoten voor een gezonde en evenwichtige voeding. Bovendien zijn ze betaalbaar en passen ze perfect in een meer duurzaam en verantwoord landbouwbeleid. Hun lokale productie het hele jaar door is een voorbeeld op het vlak van water- en energiebeheer. Ook draagt hun lage koolstofvoetafdruk bij aan de strijd tegen de klimaatverandering. Tot slot vertegenwoordigen ze een niet te onderschatten kans op de arbeidsmarkt, met een sector van ongeveer 2900 producenten in Europa die goed is voor meer dan 40.000 directe banen.
Wist je dat de gemiddelde Europeaan jaarlijks niet meer dan 1,3 kg verse champignons eet ?
Een verrassend laag cijfer in vergelijking met andere voedingsproducten : 15 kg tomaten, 3 kg courgettes en 9,2 kg wortelen.
Europese champignons bezitten echter tal van voordelen om voortaan integraal deel uit te maken van onze dagelijkse voedingsgewoonten en talloze gerechten te verrijken.
Het zijn echt verborgen juweeltjes waarvan de vele voordelen worden aangehaald op de speciale website www.europeanmushrooms.eu. We ontdekken dat champignons een positieve impact kunnen hebben op tal van sectoren : restaurants, voeding, duurzame ontwikkeling en zelfs onze economie!
Identiteitskaart Europese champignons
Over welke champignons hebben we het precies? Binnen de familie van de eetbare champignons hebben we de
Agaricus bisporus, beter bekend als de gewone champignon of Parijse champignon, en zonder twijfel de meest gekweekte paddenstoel. Er zijn twee soorten:
De witte champignon : met een gladde en witte hoed, rond en zacht van smaak.
De bruine of blonde champignon : met een beige hoed, iets ruwer met accenten van hazelnoten in de smaak en een meer knapperige textuur.
Minder bekend is dat er in Europa ook andere champignons worden gekweekt:
De shiitake (Lentinula edodes): met een afgeplatte bruine hoed wanneer de champignon rijpis, zacht en mals vruchtvlees en een uitgesproken smaak.
De oesterzwam (Pleurotus ostreatus) : met een grote, platte, grijze tot bruine hoed, een vrijkorte steel, elastisch van textuur en fijn van smaak.
De populierenleemhoed (Agrocybe aegerita) : met kleine bruine knoppen op lange stelen, een compacte textuur en aards van smaak.
Gefinancierd door de Europese Unie. De hier geuite ideeën en meningen komen echter uitsluitend voor rekening van de auteur(s) en geven niet noodzakelijkerwijs de ideeën of meningen van de Europese Unie of het Europees Uitvoerend Agentschap onderzoek (REA) weer. Noch de Europese Unie, noch de steun verlenende autoriteit kan ervoor aansprakelijk worden gesteld.
Natuurlijke en milieuvriendelijke productie
Gekweekte champignons zijn een voorbeeld van duurzaamheid, van productie tot verpakking. Het
kweken van champignons bezit tal van voordelen voor het milieu, zonder dat er nieuweproductiemethodes moeten worden uitgevonden! Het begint allemaal met de compost waarop ze gekweekt worden, die op een natuurlijke manier wordt bereid van landbouwafval dat moeilijk herbruikbaar is : tarwestro, gips en kippen- of paardenmest, waarvan 100% opnieuw kan gerecycleerd worden als meststof na de champignonoogst. Hun snelle groei (amper 4weken) heeft een minimum aan water en energie nodig en bezit een lage koolstofvoetafdruk. En champignons zijn ook zuinig in termen van landbouwgrond, dankzij hun hoge opbrengst:25 tot 30 kg per m2 (bron GEPC).
Zoals iedereen weet vormt de verpakking een grote uitdaging voor het milieu binnen de landbouw- en voedingssector. Champignons omzeilen deze valkuil omdat 70% van alle verse champignons aan de detailhandel wordt verkocht. Daarom worden ze ook in bakjes aangeboden, waardoor ze langer kunnen bewaard worden en beter beschermd zijn. Daarnaast doet de hele champignonsector inspanningen om verpakkingen van hout of karton te ontwikkelen in plaats van plastic, en zodoende minder afval te produceren.
Hoewel er momenteel geen specifiek duurzaam label bestaat voor de champignonteelt, voldoen ze wel aan alle criteria van een aantal certificeringen: IFS, BRC, SKAL, Global-GAP, Planet Proof, Grasp en Fair Produce.
Onvergelijkbare voedingseigenschappen
Hoewel champignons puur botanisch gezien niet tot de groentefamilie behoren, pleiten voedingsdeskundigen ervoor om ze systematisch in ons dagelijks eetpatroon op te nemen. De reden is simpel: champignons voldoen aan alle voorwaarden voor een gezond en evenwichtig dieet. Eetbare champignons bevatten hoofdzakelijk water (tot 90%). Daarom zijn ze een ideale aanvulling op de meeste diëten.
Het voedingsprofiel van champignons is uitstekend en ongetwijfeld goed voor onze gezondheid op lange termijn. Champignons zijn rijk aan vezels, vitamines (B2, B3, B5, B7 en B9) en mineralen. Ze zijn van nature vetvrij en caloriearm en bevatten kalium en selenium. Kalium draagt bij tot de normale werking van ons zenuwstelsel, zorgt voor het spierherstel en deregulatie van onze bloeddruk, terwijl selenium een rol speelt in de werking van ons immuunsysteem, de schildklierfunctie en de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress.
Rauw, gekookt, vers of in blik, champignons zijn een niet te verwaarlozen bron van eiwitten (1 g per 100 g), een voedingsstof die de laatste jaren vooral wordt gepromoot vanwege zijn bijdrage aan de opbouw en het behoud van onze spiermassa. Eiwitten spelen ook een rol bij de groei en ontwikkeling van de botten bij kinderen. Het is evenmin verwonderlijk dat ze ook populair zijn bij vegetariërs, die ze al lang zien als een uitstekend alternatief voor het eten van vlees!
De GEPC Promo (European Mushroom Growers Promo Group) lanceerde in 2023 een grote promotiecampagne van 5 miljoen euro, met als titel “European mushrooms, the hidden gem”, medegefinancierd door de Europese Unie. De GEPC Promo vertegenwoordigt negen nationale organisaties en richt zich voornamelijk op millennials in negen Europese markten: België, Frankrijk, Duitsland, Hongarije, Ierland, Italië, Nederland, Polen en Spanje. De campagne wil de consument bewust maken van de vele voordelen van Europese champignons als onderdeel van een gezonde en evenwichtige voeding. Verwacht wordt dat de campagne over een periode van drie jaar een omzetgroei van 28 miljoen zal genereren.