VLAM heeft samen met de visserijsector voor de 35ste keer een Vis van het Jaar gekozen. Hilde Crevits, minister van Visserij, maakte hem vandaag bekend in restaurant Amuzee in Zeebrugge. De keuze valt op schartong, een nog ondergewaardeerde vissoort in ons land, die in de zomer- en herfstmaanden op zijn best is, en momenteel vooral geëxporteerd wordt. Schartong is een bijvangst van de Belgische tongvisserij.
“De vis van het jaar is elk jaar opnieuw een feest. Met spanning wordt er telkens uitgekeken naar de winnende vis die onze vissers met veel zorg aan wal brengen. Na de garnaal vorig jaar, is het prijsbeest dit jaar de lekkere schartong. Onze vissers spreken over ‘Schotse schulle’ omdat schartong vaak voor de Schotse kust gevangen wordt. Een vis die terecht nog meer promotie verdient en waar veel van onze bekende koks graag mee aan de slag gaan.” Vlaams minister van Visserij Hilde Crevits
Biologie en verspreiding van schartong: Schartong is een platvis en is familie van de tarbotten. Het lichaam is dun en de onderzijde is doorschijnend. De vis heeft soms donkere vlekken op de kant waar de ogen zitten. Een makkelijk herkenningspunt is de zijlijn, die aan de oogkant een opvallende bocht om de borstvin heen maakt.
Schartong kan tot 60 cm groot worden maar is meestal rond de 25 cm lang. Hij leeft op diepe zandige of modderige bodems (meestal 100-400m diepte) waar hij zich ingraaft om niet ten prooi te vallen aan roofvissen. Schartong is carnivoor en voedt zich met kleine bodemvissen en schaaldieren. Vanaf de leeftijd van 2 à 4 jaar is de vis klaar om zich voort te planten. Hiervoor migreert hij in het voorjaar naar ondiepere paaigebieden. Schartong komt voor in de Noordoost-Atlantische Oceaan van IJsland tot aan de Canarische eilanden en in het westen van de Middellandse Zee.
Visserij op schartong
De Belgische visserij op schartong kent een lange traditie. Schartong wordt vandaag eerder als gewenste bijvangst van tong opgevist, vooral in het Bristolkanaal, de Keltische Zee en in de Golf van Biskaje. Er geldt een vangstbeperking (quotum). In 2022 werd in totaal 850 ton schartong aangevoerd door Belgische vissers. Het jaar voordien werd 705 ton opgevist.
‘Rekening houdend met het feit dat de bestanden van schartong gezond zijn, de quota gerespecteerd worden en dat het aandeel van duurzamere visserijtechnieken toeneemt, blijkt er geen gevaar voor overbevissing van schartong door de Belgische vissers. Vanuit een wetenschappelijk oogpunt steunt ILVO daarom de keuze van schartong als Vis van het Jaar 2023.’ Heleen Lenoir, wetenschappelijk onderzoeker ILVO.
Vandaag is schartong vooral geliefd bij onze zuiderse buren, het merendeel van de schartong die de Belgische vissers aan wal brengen, is dan ook bestemd voor de Spaanse markt. VLAM en de visserijsector zien echter ook kansen voor deze vis in eigen land, zeker in de zomermaanden en de herfst.
Schartong, een lekkere platvis
VLAM heeft een receptenfolder gemaakt met enkele lekkere gerechten met schartong. De folder wordt gratis verdeeld door de visspeciaalzaken en door de visventers. Ook de visgroothandel, supermarkten en cash-and-carrybedrijven zetten schartong in de kijker. Je vindt de recepten en nog heel wat meer kookinspiratie met vissen van bij ons op het kookplatform www.lekkervanbijons.be.
Enkele weetjes : Schartong is superlekker wanneer hij op de graat wordt gebakken. Recepten met andere platvissen zoals tong, tongschar en pladijs zijn ook goed toepasbaar op schartong. Schartong is wat smeuïger dan bv tong maar behoort ook tot de magere vissoorten. Je kan schartong ook als droogvis kopen in de vishandel. Gedroogde schartong is ideaal om te verwerken tot gefrituurde tapashapjes.
Lokale promotie
Minister Crevits maakte tijdens de voorstelling bekend dat het nieuwe Belgische Programma voor het Europees Fonds voor Maritieme Zaken, Visserij en Aquacultuur dat loopt tot 2027 ondertussen definitief is goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Vanuit Europa kan Vlaanderen rekenen op bijna 34,8 miljoen euro. Vlaanderen zorgt zelf voor nog eens 23,9 miljoen euro. Een nieuw element in het programma is de versterking van de lokale visserij- en aquacultuurgemeenschappen aan onze kust. Die biedt kansen om zich lokaal te organiseren en een eigen strategie te ontwikkelen om uitdagingen en opportuniteiten aan te pakken. Deze lokale werking gaat uit van kleinschaligheid en complementariteit met een focus op diverse thema’s verbonden aan de visserij- en aquacultuursector zoals toerisme en cultuur, de korte keten, diversificatie en innovatie en integratie met de blauwe economie.
Illustraties heiki verdurme