Dão, een wijnregio in het Portugese binnenland, onder de Douro vallei, aan de Rio Dão, is aan alle kanten door bergen omgeven. Deze bieden zowel bescherming tegen de invloeden van het landklimaat als tegen de regen en koude van de oceaan. De teelt vindt plats op terroirs tussen 200 en 1000m hoogte met vooral bescherming van de Serra da Estrela, een bergketen in het zuiden en oosten van de regio.
Door zijn ligging kennen de terroirs koude nachten waardoor de druiven langzaam rijpen en ze veel zuren en aroma’s aanmaken. Potentieel zijn zowel de witte als de rode wijnen elegant en kunnen meestal goed ouderen. De bodem bevat behoorlijk wat graniet, waarin rode wijnstokken goed gedijen.
De percelen zijn meestal klein en liggen vaak verspreid tussen dennenbossen, hun granietbodem is eerder arm, terwijl in het zuidwesten ook schist in de bodem wordt weergevonden. Voor de rode wijnen wordt gebruik gemaakt van touriga nacional, alfrocheiro, tinta roriz (synoniemen aragonez en tempranillo), jaen, baga, bastardo en tinta pinheira. Voor de witte wijnen is de encruzado favoriet, waarvan zowel lichte en frisse als rijke, op vat vergiste wijnen worden geproduceerd. Verder worden voor witte wijn gebruikt bical, sercial, malvasia fina, rabo de ovelha en verdelho.
De kwaliteit van de DAO-wijnen bleef geruime tijd ondermaats waardoor tal van producenten financiële moeilijkheden ondervonden. Een van de redenen in ongetwijfeld een oude wet die stelde dat alle druiven geleverd moesten worden aan coöperaties. Een EU-wetgeving heeft deze verplichtingen een tijd terug vernietigd. Hierdoor kunnen jonge wijnboeren hun inspiraties en creativiteit ten volle beleven en kregen de wijnen uit de regio DAO een duidelijke kwaliteitsverbetering mee. De nieuwe regelgeving resulteert in jonge, fruitige, frisse en moderne wijnen die duidelijk kwalitatieve aspecten vertonen, hoewel hun kwaliteit pas na meerdere jaren kelderrust volledig tot uiting komt.
Onze selectie bestaat uit 3 wijnhuizen, Casa de Mouraz, Antonio Madeira en Quinta da Pellada.
Casa de Mouraz is het levensverhaal van Antonio Lopez Ribeiro die bij de milleniumwissel een goed betaalde job in Lissabon achterlaat en terugkeert naar zijn roots in de regio Dao. De uitbouw van een wijngaard, gelegen tussen 140 en 400m hoogte, gebeurt volledig volgens de Ecocert-normen met respect voor de natuur en de biodiversiteit. Antonio is lovend over zijn nieuwe passie, elke oogst vertelt volgens hem een andere verhaal, een beleven van het klimaat, het contact met de terroir, een verhaal waarbij de wijnmaker probeert om een ruim publiek te overtuigen.
Op de proeftafel:
Branco 2015: assemblage van o.m. encruzado, malvesia, lical, rabola en andere, volgens de lokale regelgeving mogen voor de aanmaak van Branco maar liefst 15 verschillende wijnrassen gecombineerd. De trossen zijn afkomstig van oude wijnranken, + 50 jaar, met manuele oogst en fermentatie onder gecontroleerde temperatuur in inox met 8 maand op lies met regelmatige batonnage, wijn 13% alc vol en 6.7g/l aciditeit met mooie body en fijne structuur. Past bij wit vlees, gevogelte, pasta, vegetarische gerechten en kaas.
Encruzado 2016: 100% encruzado, trossen van geselecteerde percelen en manuele oogst, natuurlijke fermentatie onder gecontroleerde temperatuur, 6 maand on lies, 13% alc vol en 6.3g/l acidoteit. Past mooi bij vis, ovenschotels, kaas en pasta.
Tinto 2014: assemblage van Touriga Nacional, Tusta Roriz, Alfarhino, Jaen, Agua Sarte, Baga, Tuta Pinheir, afkomstig van verschillende terroirs volledig manuele oogst met fermentatie in inox en lange maceratie, 20% van de sappen rijpte in gebruikte Franse eiken vaten, 13% alc vol en 5.1g/l aciditeit. Mooi frisse en florale wijn met leuke structuur en aangename minerale accenten, Leuk evenwichtig.
Antonio Madeira groeide op in Parijs, maar raakte tijdens de zomervakanties bij zijn grootouders helemaal verslingerd aan de Dão. In 2010 besloot hij op zoek te gaan naar oude wijngaarden in de regio en vond hij in de kelders bij Alvaro Castro (Saes/Pellada) onderdak om zijn eerste wijnen te maken. Inmiddels zijn we enkele oogsten verder en blijkt de eindeloze ambitie van Antonio geruggesteund door een groot talent. Antonio is zonder meer het nieuwe godenkind in de Portugese wijnbouw.
Als halve buitenstaander bekijkt hij de regio onvermijdelijk door een andere bril. Antonio raakte vooral gepassioneerd door zeer oude aanplantingen die her en der verspreid liggen in de Dão. Iedereen is het erover eens dat de druiven er van uitzonderlijke kwaliteit zijn, maar de meeste lokale producenten zien er toch geen brood in. Ze worden veelal afgeschrikt door de kleinschaligheid.
Antonio produceerde 15.000 flessen in 2014 maar moest daarvoor wel druiven plukken op 9 verschillende perceeltjes, in handen van even zoveel eigenaars. De kwaliteit van zijn wijnen is uitzonderlijk hoog.
Op de proeftafel:
Branco 2015: afkomstig van percelen met een leeftijd tussen 50 en 120 jaar, waar tot 20 verschillende druivenrassen door mekaar geplant staan; wit en rood staan dus door mekaar geplant op hetzelfde perceel. Voor de witte wijn van 2015 zijn niet alle rassen exact bepaald maar 70% van de blend is een mengeling van Siria, Fernão Pires, Bical en Cerceal. De gisting gebeurde volledig natuurlijk in een inox tank en duurde 4 maanden (een langzame gisting helpt om complexe wijn te prodcueren)
Vinhas Velhas 2014: dit is een blend van druiven van verschillende percelen, vergist in open kuipen zonder enige toevoeging met zeer beperkte extractie. Belangrijkste druiven rassen zijn Jaen, Tinta Amarela en Baga. Na de persing rijpte de wijn 18 maanden op oude vaten van Franse eik. Botteling in december 2016.
A Centenaria 2014: dit perceel van 120 jaar oud mag gerust als ‘Grand Cru’ geklasseerd worden. De vinificatie en rijping is dezelfde als voor de Vinhas Velhas, maar het resultaat is des te indrukwekkender. In de assemblage zitten vooral Jaen, Tinta Amarela, Baga en Negro Mouro maar net zo goed kleine percentages van ‘vergeten rassen’ als Marufo, Tinta Pinheira, Tinta Carvalha, Tourigo do Douro, …
A Palheira 2013: A Palheira is een blend die Antonio enkel in bijzondere jaren wil produceren. Het is een poging om de best mogelijke blend van de verschillende percelen te maken. De kracht van A Centenaria, de frisheid van Vinha da Serra, … laten samenwerken.
Vinha da Serra 2013: de druiven komen van hogerop in de Serra da Estrela, het 90 jaar oude perceel ligt op 600m hoogte met als resultaat een wijn met een opvallend grotere frisheid.
Moreish 2013: met deze wijn wil Antonio een eerbetoon brengen aan Luis Lopes, de rechterhand van Alvaro Castro. Luis was van bij de start nauw betrokken bij het project en zorgt in feite voor de rijpende wijnen wanneer Antonio in Parijs verblijft. Luis maakt in één vat een blend van verschillende percelen wat zorgt voor een heel eigen karakter en uitzonderlijk smaakpalet.
Quinta da Pellada:
Alvaro Castro, eigenaar en wijnmaker van Quinta de Saes en Quinta da Pellada, plaatste zijn wijnen de laatste jaren steeds nadrukkelijker in de context van de ‘verborgen geschiedenis’ van de Dão. Zo gaf hij de appellatie haast in zijn eentje terug een gezicht en verhief tegelijkertijd de kwaliteit van zijn eigen wijnen tot het allerhoogste kwaliteitsniveau.
Met de smaak van enkele historische flessen Dão in zijn achterhoofd, trachtte Alvaro door te dringen tot de essentie van de streek. Hij begreep dat de combinatie van zachte klimaatomstandigheden, granietbodems en hoogwaardige authentieke druivenrassen een ideale basis vormde voor het maken van complexe en verfijnde wijnen. De eerste commerciële botteling van Quinta da Saes dateert ondertussen uit 1989 en verkeert trouwens nog in opperbeste vorm. Alvaro Castro is vandaag alweer 20 oogstjaren verder en is uitgegroeid tot een wijnmaker die zelfs door zijn collega’s beschouwd wordt als dé norm voor de appellatie.
Op de proeftafel:
Quinta da Pellada Primus 2009: Primus is de harmonie tussen uitbundigheid en een lang leven. Leuke toetsen van exotisch fruit, citrus en een ideaal huwelijk tussen mineraliteit, textuur en zuurgraad. De bessen van een oude wijngaard van Pellada, werden gedeeltelijk gefermenteerd in vaten, gevolgd door batonage en botteling gedurende 3 maanden. Alc vol 13% en 7.4g/l aciditeit.
Quinta da Pellada 2014 : Voor het aanmaken van deze wijn komen hoofdzakelijk de “veldmix” -druiven van de oude wijngaard, maar ook de druivensoorten Touriga Nacional en Tinta Roriz in aanmerking. Een overduidelijke bewaarwijn met intense toetsen van overrijp rood fruit en aangename frisheid. Alc vol 13,0% zuurgraad: 5,7g/l
Pape: Deze wijn komt van druiven uit de Quinda da Pellada en Touriga Nacional uit de Outeiro-wijngaard. In de jaren dat het Baga-ras zijn volledige potentieel bereikt, worden ook deze druiven in de assemblage opgenomen. Mooi fruitig en karaktervol.
Quinta da Pellada Carrossel 2007: De carrousel speelt volledig op de zintuigen in, deze wijn wordt enkel gemaakt tijdens die jaren dat het fruit van zeer hoge kwaliteit is. Een 100% Touriga Nacional met gisting in de wijnpers, waarbij de wijnmassa’s van cuve naar cuve gaat terwijl de fermentatie figuurlijk verfrissing brengt. De eindbalans met 13.3% alc vol en 5.3 g/l aciditeit zorgt voor een leuke, frisse en mooi evenwichtig uitgebalanceerde