In Ierland draait Kerstmis om familie, eten en festiviteiten, met een unieke mix van traditie en warmte. 25 december is het belangrijkste evenement en zitten gezinnen aan tafel voor een traditionele maaltijd van geroosterde kalkoen en ham, vulling, geroosterde aardappelen en spruitjes. Het dessert is een traditionele pruimenpudding met gedroogd fruit. Warme whisky is vaak de favoriete drank. Je kunt mensen elkaar een “Nollaig Shona Duit” horen wensen, of Vrolijk Kerstfeest in het Iers.
Een unieke Ierse viering, genaamd “Women’s Christmas”, vindt plaats op 6 januari. Volgens de traditie nemen de mannen die dag de huishoudelijke taken over om hun vrouwen een pauze te geven van het drukke kerstseizoen. Dit is ook de dag waarop de kerstboom wordt weggehaald en opgeborgen tot het volgende jaar.
Bord Bia, de Ierse nationale dienst voor promotie van land- en tuinbouwproducten respecteert deze traditie en selecteert ieder jaar bij het ingaan van de winter en de aankomende eindejaarsfeesten enkele producten die de uitgebreide kwalitatieve rijkdommen in de kijker stellen.
Een culinair voltreffer die elk jaar centraal staat mede door het feit dat het enorme smaakmaker is in koudere periodes maar tevens omdat het evenzeer een product is dat trots en fier elke feesttafel kan tooien en tegelijk betaalbaar blijft, is de lansbout. Culinair en gastronomisch zijn de bereidingsmogelijkheden quasi onuitputbaar.
Als promotieproducten kreeg de lamsbout dit jaar het gezelschap van de Ierse zalm en een Ierse whisky, producten die we de komende dagen afzonderlijk op onze site toelichten.
Iers lam – ideaal voor de feestdagen
In Ierland worden lammeren net voor de lente geboren. Ze zijn dus in volle groei tijdens de zomermaanden en zijn volgroeid in de late herfst. Kerstmis is daarom het hoogseizoen voor Iers lamsvlees. Door de verscheidenheid aan stukken lamsvlees kan het op elke tafel geserveerd worden. Een hele lamsbout zal grote tafels plezieren. Koteletjes en filets zijn in de winter net zo lekker in de pan, op de plancha of in de friteuse, als op de barbecue in de zomer. Tot slot is een langzaam gegaarde lamsschouder het perfecte tafelvlees om ieders creativiteit in kwijt te kunnen.
Iers lamsvlees, een lokaal product
Met meer dan 180 dagen regen per jaar en een zeer mild klimaat heeft Ierland het langste grasgroeiseizoen van Europa. Het eiland heeft 4,5 miljoen hectare mineraalrijke landbouwgrond, waarvan 80% uit weilanden bestaat. Dit maakt het tot een paradijs voor de schapenhouderij, waar lammeren in de open lucht leven en zich voeden met het groene gras van de weiden.
Lammeren zijn een integraal onderdeel van het Ierse landschap, en niet voor niets: er zijn bijna 4 miljoen schapen in Ierland voor 4,7 miljoen Ieren! Lammeren hebben het landschap van het eiland generaties lang gevormd door het verzorgen van de weiden op de vlaktes en de heidevelden in de heuvels. In Ierland produceert de extensieve scharrelhouderij vlees dat erg gezond is en van hoge kwaliteit wat betreft smaak en voeding. Over het algemeen eten de lammeren alleen moedermelk en mals voorjaarsgras.
De koolstofvoetafdruk van Iers lamsvlees wordt gemeten vanaf mei 2021, 70% van het Ierse lamsvlees wordt geproduceerd volgens de specificatie van het SBLAS (Sustainable Beef and Lamb Assurance Scheme), de rund- en lamsvleesversie van het nationale programma Origin Green. Dit programma wordt voortdurend verbeterd om de duurzaamheid van Iers vlees te verbeteren. Vanaf 2021 wordt de CO2-impact van schapenboerderijen die zich hebben verbonden aan SBLAS elke 18 maanden gemeten. Deze meting levert boeren een uitgebreid rapport op met suggesties om de koolstofimpact van hun activiteit te verminderen. Het maakt het ook mogelijk om de vooruitgang die in de loop van de tijd is geboekt te kwantificeren.
Iers lamsvlees is jong en afkomstig van vrije uitloop en biedt alle garanties voor malsheid en een bijzonder delicate smaak die alle fijnproevers aanspreekt, zelfs de jongsten. Eenvoudig geroosterd met groenten is het een must voor elke feestmaaltijd. Langzaam gekookt op precies de juiste temperatuur, kan het met een vork in vlokken worden gesneden om inspiratie op te doen voor streetfood. In plakjes gesneden is hij perfect gebakken in de pan of op de BBQ.
Iers lamsvlees is verkrijgbaar in diverse grootwarenhuizen en bij de betere slager.
In boter gebakken lamsbout met kruidenkorst en salsa verde
Ingrediënten voor 8 personen, bereidingsduur 1 uur : 1 Ierse lamsbout – 3 teentjes knoflook – 5 takjes rozemarijn – 1 laurierblaadje – 3 raapjes – 5 takjes tijm – 3 zoete uien – 3 wortels – Fleur de sel
Bereiding:
Haal de lamsbout 3 uur van tevoren uit de koelkast. Maak evenwijdige, ondiepe sneden in de bovenkant van de lamsbout. Wrijf de bovenkant van de lamsbout in met de fleur de sel, rozemarijn en tijm. Verwarm je oven voor op 180°C. Snijd voor de garnering de rapen, wortelen en uien in vieren. Maak een bedje van groenten op een bakplaat en leg de lamsbout erop. Plaats de lamsbout 45 minuten in de oven en bedruip elke 10 minuten. Laat 25 minuten rusten voordat je de lamsbout aansnijdt. Zo kan de warmte zich verspreiden en wordt het vlees malser. Gebruik het sap op de bodem van de bakplaat om te sauzen.
Lamsboutsteaks met kerriesaus
Ingrediënten: 4 plakjes lamsbout – 800 g gekookte aardappelen – 200 g malse broccoli – 2 rode uien, geschild en in vieren gesneden en daarna in dunne reepjes – 1 el koolzaad- of olijfolie – Zout en versgemalen zwarte peper
Marinade: 2 el kerriepoeder – Sap van ½ citroen – 1 el olie (koolzaad of olijfolie)
Saus: 200 ml lichte mayonaise – 1 theelepel kerriepoeder – Sap van ½ citroen – Handvol gehakte muntblaadjes
Voorbereiding : Meng voor de marinade het kerriepoeder, het citroensap en de olijfolie in een kom. Bestrijk de lamsbiefstukjes met de marinade en zet 5 tot 10 minuten opzij om de smaken te laten intrekken. Verwarm de oven op 200°C om de groenten te koken. Snijd de aardappelen in de lengte doormidden en leg ze in een ovenschaal. Besprenkel met olijfolie en kruid met zout en zwarte peper. Rooster 20 minuten in de voorverwarmde oven. Bak de broccoli en rode uien in een beetje olie en kruid. Voeg ze toe aan de schotel met de aardappelen en rooster opnieuw gedurende 8 tot 10 minuten. Giet in een serveerschaal. Verhit ondertussen voor het lamsvlees een gietijzeren koekenpan op hoog vuur. Kruid de biefstukken en leg ze in de pan. Bak ze 3 tot 4 minuten aan elke kant. Zet 2 minuten opzij. Meng de ingrediënten voor de saus, proef en breng op smaak. Sprenkel de saus over de groenten en serveer met de steaks. Serveer de rest van de saus ernaast.
Lamsstoofpotje met kaneel en courgettes
Ingrediënten: 750 g lamsschouder of -bout, in blokjes gesneden – 2 eetlepels olijfolie – 2 uien, fijngesneden – 2 teentjes knoflook, fijngestampt – 1 eetlepel gemalen kaneel – 400 g in stukjes gesneden tomaten – 500 ml water of bouillon – sap en geraspte schil van 1 citroen – 2 laurierblaadjes – 1 eetlepel Worcestershiresaus – 1 eetlepel kaneel. eetlepel worcestershiresaus – zout en versgemalen zwarte peper – 2 courgettes, in stukjes van 2-3 cm gesneden – 1 eetlepel verse muntblaadjes, fijngehakt
Bereiding: Verhit een beetje olie in een koekenpan en bak het vlees in stukjes bruin. Doe de stukken tijdens het bakken in een steelpan. Verhit nog een beetje olie in de pan en voeg de uien toe. Bak een paar minuten tot ze zacht zijn. Voeg de knoflook en kaneel toe en roer. Voeg de tomaten, bouillon of water, citroenrasp, laurierblaadjes, Worcestershiresaus en zwarte peper toe. Dek af en breng aan de kook. Zet het vuur laag en laat 2 uur heel zachtjes koken. Voeg de courgettes toe en kook nog 10 minuten. Proef en breng op smaak. Voeg voor het opdienen de helft van het citroensap en wat gehakte munt toe. Stoom terwijl de stoofpot kookt de geschilde aardappelen. Zodra ze gaar zijn, voeg je een beetje gesmolten boter, de rest van het citroensap en de gehakte munt toe.Meng de ingrediënten voor de salade. Breng op smaak met zout en zwarte peper. Serveer de stoofpot met de aardappelen en de salade.
Op de website van Bord Bia, www.bordbia.ie zijn tal van andere recepten beschikbaar. Smakelijk!