Jaarlijks investeert de CIVB zo’n 400.000 € (1/3 van het onderzoeksbudget) in het promoten van onderzoek en ontwikkeling om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen af te bouwen of zelfs stop te zetten. Concreet gaat dit bedrag naar: • het ontwikkelen van ziekte-bestendige druivenrassen, met inachtneming van de specifieke kenmerken van de Bordeauxwijnen en aangepast aan de klimaatverandering; • het bestuderen van reeds bestaande druivenrassen die resistentie vertonen voor de omstandigheden van de wijngaarden in de Bordeaux; • het stimuleren van de afweer van de wijnstokken door middel van natuurlijke moleculen of extracten van de stekken van wijnstokken; • de modellering van ziekten, precisiewijnbouw • het testen van biologische plaagbestrijdende producten
Allan Sichel, Voorzitter van de CIVB, besluit: “Momenteel gebeurt 55% van de wijnproductie in de Bordeaux op een milieuvriendelijke manier. Wij streven ernaar om deze aanpak zo snel mogelijk door te voeren bij 100% van de ondernemingen uit de regio, hetzij de 111.000 ha van de wijngaarden uit de streek. De voorbije 3 jaar groeiden we jaarlijks 10%; iets zegt me dat we weldra onze doelstelling zullen bereiken.”
BEST PRACTICES OM TE DELEN
1 – Aanplanten van resistente druivenrassen
a – Vignobles Ducourt : Parallel met hun strategie om het gebruik van productiemiddelen terug te dringen, ving les Vignobles Ducourt aan met het aanplanten van wijnstokken bestand tegen de voornaamste ziekten waar de wijnstokken gevoelig voor zijn (valse meeldauw en oïdium). Op die manier slaagden ze erin om 80 à 90% van de behandelingen op hun percelen terug te dringen.
b – Coöperatieve wijnkelder van Tutiac
Bij wijze van experiment plantte les Vignerons de Tutiac (Côtes de Bordeaux) 14 resistente wijnstokken. Deze werden geselecteerd omdat ze bestand zijn tegen de ziekten die in de wijngaard voorkomen (met name valse meeldauw en oïdium) en bijgevolg het gebruik van productiemiddelen beperken. Het project behelst een studie op lange termijn, waarvan de resultaten na 5 à 10 jaar beschikbaar zullen zijn. Zo’n 500 coöperatieve wijnkelders zouden er voordeel uit kunnen halen.
2 – Seksuele verwarring
Château Couhins
Seksuele verwarring is een innovatie uit de Bordeaux die werd ontwikkeld in de jaren ’90 in Château Couhins. Deze biotechnische ongediertebestrijdingsmethode verstoort het hormonale reproductiesysteem van schadelijke vlinders. Het principe: het plaatsen van sproeiers in de wijngaard die vrouwelijke seksuele feromonen vrijgeven. De mannelijke vlinders raken hierdoor sterk gedesoriënteerd en vinden hun vrouwtjes niet meer. Gevolg: verminderd paargedrag en bijgevolg ook minder schadelijke insecten in de wijngaarden. Een win-win systeem: beter beschermde wijnstokken en stopzetten van het gebruik van insecticiden.
3 – Planten als bondgenoten
a – Château Argadens
Sinds 2012 streeft Château Argadens naar een goede synergie tussen plant en bodem. Een van de werknemers volgde een opleiding plantaardige bio-indicatoren in de wijnbouw met de bedoeling de vegetatie vanuit een empirisch standpunt te observeren om zo informatie over de bodem te verzamelen. Zo zeggen bepaalde planten iets over de fysieke (comprimering) en chemische (tekorten, vervuiling) staat van de bodem. Een andere werknemer volgde een opleiding vegetatie en meststoffen. Château Argadens ging sindsdien van start met tests met zaaibedden (veldbonen, haver, klaver) wanneer de wijnstokken hun winterslaap houden (oktober tot april). Deze planten zullen met name de bodem decomprimeren, maar hem eveneens van stikstof voorzien.
b – Vignobles Rousseau et Château de Reignac
Les Vignobles Rousseau en Château de Reignac benutten de weldaden van bamboe als ecologisch zuiveringsstation van water en bodem. Laurent Rousseau: “Ons afvalwater wordt grof gezuiverd alvorens het terecht komt in het bamboebos, dat een zuiverende functie heeft”. Deze technologie, ontwikkeld door het bedrijf Phytorem, gebruikt de zuiverende eigenschappen van reuzenbamboe. Zijn wortelstokken bevatten bacteriën die in staat zijn om de verontreinigende stoffen in het afvalwater af te breken. “De afgebroken materie vormt een voedingsbron voor de bamboe en zorgt ervoor dat hij groeit.” Dit zuiveringsstation, uniek in zijn soort, gaat naadloos over in het landschap, dat 1200 m² (Vignobles Rousseau) en 3500 m² (Château de Reignac) bestrijkt. Een natuurlijk saneringssysteem dat weinig energie verbruikt en lage exploitatiekosten heeft.
4 – Technische innovatie: de eenheid voor CO2-opslag van Château Smith Haut Lafitte
Château Smith Haut Lafitte beschikt sinds 2012 over een bijzonder ecologische wijnkelder. Deze “onzichtbare”, semi-ingegraven wijngaard omringd door bomen behelst een oppervlakte van 1100 vierkante meter. Château Smith Haut Lafitte, dat over een ISO 14 001 certificaat beschikt, heeft talrijke initiatieven genomen op gebied van duurzame ontwikkeling. Een zuiveringsstation, het opvangen van regenwater, thermische inertie van de gebouwen, Canadese putten, bekleden van de installaties met dennenhout en groendaken… Je vindt er zelfs een première voor de Gironde; een eenheid voor de opslag van C02, die wordt vrijgegeven door de vaten tijdens de vinificatie. De koolstofdioxide die vrijkomt bij de fermentatie wordt omgezet in bicarbonaat, die vervolgens wordt gebruikt in de farmaceutische en chemische nijverheid.