Goud op de feesttafel met zoete witte Bordeauxwijnen

Dit jaar zullen de eindejaarsfeesten nog meer dan anders een gelegenheid zijn om samen te genieten en even aan de realiteit te ontsnappen met uitzonderlijke producten en voortreffelijke wijnen. Een uitgelezen kans om de fruitige zoete witte Bordeauxwijnen te herontdekken: Sauternes, Barsac, Graves Supérieures, Bordeaux Blanc Moelleux, Loupiac, Sainte-Croix-du-Mont, Cadillac … je hebt de keuze uit maar liefst zeventien appellaties! Met hun goudgele kleur zijn deze eersteklas wijnen ideaal voor deze feestperiode. Bovendien lenen hun frisse, zoete aroma’s zich perfect voor evenwichtige, moderne en gedurfde smaakcombinaties. Honingzoete, gekonfijte en geroosterde toetsen, kruidige aroma’s van kaneel, saffraan of thee … ze bieden alles waar we dit seizoen dol op zijn!

Goud uit de wijngaard

Lekker, rijkelijk, weelderig, vol … er bestaan niet genoeg adjectieven om te beschrijven hoe de fruitige zoete witte wijnen uit Bordeaux smaken in de mond. Aroma’s van gekonfijt fruit of honing, een intense kleur van goudgeel tot topaas, een zachte en smeuïge textuur: deze kenmerken geven de zoete witte Bordeauxwijnen een apart statuut in de wijnwereld. Ze zijn niet alleen verrassend smaakvol maar worden ook gemaakt volgens een uniek vakmanschap, van wijngaard tot wijnkelder.

Voor de samenstelling van zoete witte bordeaux worden drie belangrijke druivenrassen gebruikt: Sémillon zorgt voor de smeuïgheid en de goudgele kleur, Sauvignon Blanc voor de frisse toets en Muscadelle voor de fijne muskaatgeur en het volle karakter.

Het aromapalet van deze wijnen is ongelooflijk rijk: witte bloemen, exotisch fruit, citrusvruchten, gekonfijt fruit, bittere sinaasappel, kweepeer, amandel, vanille, kaneel, geroosterd brood, kruidige toetsen … In de mond smaken ze vol en smeuïg, met een lange afdronk. Alle knowhow van de wijnboer komt tot uiting in het perfecte evenwicht tussen aromatische zoetheid en frisheid.

Bordeaux heeft zeventien appellaties van zoete witte wijnen, die in twee grote categorieën onderverdeeld zijn: de zachte en fruitige wijnen (‘moelleux’) en de likeurwijnen. Bij de zachte en fruitige wijnen zijn de voornaamste AOC’s Bordeaux en Bordeaux Supérieur, Sainte-Foy Côtes de Bordeaux, Côtes de Bordeaux-Saint-Macaire, Premières Côtes de Bordeaux en Graves Supérieures.

De belangrijkste AOC’s bij de zoete en intense wijnen zijn Sauternes, Barsac, Cérons, Cadillac, Loupiac en Sainte-Croix-du-Mont.

Data 2019 : 3,4% van de totale wijngaard- oppervlakte in Bordeaux – 17 herkomstbenamingen – 5 tot 9 mogelijke plukbeurten – 1 oogstmaand – 3 749 hectare wijngaarden in productie – 13,2 miljoen flessen – 99 320 hl geproduceerd

Het verschil tussen een zachte en fruitige wijn en een zoete en intense wijn zit ‘m in het restsuikergehalte: bij zachte zoete wijnen ligt het suikergehalte tussen 4 en 45 g per liter, bij likeurwijnen is dat meer dan 45 g per liter.

Uniek klimaat en late oogst: twee specifieke kenmerken van zoete witte wijn

Het lokale microklimaat is essentieel voor de metamorfose van de druiven tot goudgele zoete wijn. Met de intrede van de herfst komen het warme water van de Garonne en het koude water van de Ciron samen, met als gevolg dat de wijngaarden ‘s ochtends in nevel baden. Het zijn ideale omstandigheden voor de groei van de schimmel Botrytis cinerea, een zogenaamde ‘edele rotting’ die de aroma’s in de druivenbessen concentreert. Een erg fragiel maar toch wel spectaculair evenwicht! De schimmel verlaagt het watergehalte in de bessen en stimuleert de ontwikkeling van de aroma’s. Het resultaat zijn zeer geconcentreerde bessen waaruit men een relatief beperkt wijnvolume kan trekken: één wijnstok brengt maar één glas zachte en fruitige wijn voort. Het rendement van de wijngaarden voor zoete en fruitige witte wijn schommelt tussen 25 en 30 hl per hectare.

Scrupuleuze oogst door opeenvolgende sortering

Om de Botrytis cinerea zijn werk te laten doen en de concentratie van de aroma’s te bevorderen, worden de druiven laat geoogst. De oogst zelf is puur vakmanschap: om de beste druiven die het meest door Botrytis aangetast zijn te selecteren, worden ze met de hand geplukt. In de loop der weken worden telkens de bessen geoogst die ‘overrijp’ zijn voor de zachte zoete wijnen en die ‘geroosterd’ zijn voor de likeurwijnen. De druiven worden dus in verschillende keren geoogst, een proces dat ook ‘opeenvolgende sortering’ wordt genoemd. Soms zijn vijf tot negen sorteerrondes noodzakelijk. Daarom kan de oogst, die meestal eind september begint, soms tot de eerste novembervorst duren.

Tijdens de vinificatie neemt de persing vaak meer tijd in beslag, omdat het moeilijk is om het sap uit de druiven te trekken (doordat het meer geconcentreerd is). De trage gisting gebeurt in vaten of fusten.

De zachte en fruitige wijnen (oogst per druiventros met rijpe en overrijpe druiven en enkele door Botrytis aangetaste bessen) zijn meestal fruitige wijnen met aroma’s van perzik, citrus, acacia en een toets van honing of vanille. De zoete en intense wijnen (meer gekonfijte druiven, soms drie tot zes sorteerrondes) bieden dan weer aroma’s van perzik, abrikoos, witte bloemen, ananas, mango, passievrucht, amandel en hazelnoot. Je drinkt deze wijnen jong maar je kunt ze ook prima bewaren.