Het Anker in Mechelen is al sinds de 15de eeuw actief als brouwerij. Onder leiding van Charles Leclef verwierf de brouwerij internationale bekendheid, exporteert ze naar meer dan 30 landen en worden de bieren van Het Anker – GC Cuvée van de Keizer, Lucifer, Maneblusser, maar vooral Gouden Carolus – wereldwijd gelauwerd. Ook de Gouden Carolus Single Malt, de whisky die Charles Leclef sinds 2010 in De Molenberg stookt, lijkt een even succesvolle toekomst tegemoet te gaan. Dat succes is in de eerste plaats te danken aan de bedrijfsstrategie van Het Anker, al draagt waterbehandelingsspecialist BWT (Best Water Technology) er ontegensprekelijk ook een steentje toe bij. Tijdens het brouw-, stook- en bottelproces worden immers verschillende types toestellen van BWT ingeschakeld om zowel het bier als de whisky van Het Anker zo puur en zo smaakvol mogelijk te produceren.
Van brouwen tot stoken: Op de Mechelse site waar Het Anker momenteel gelegen is, stond in de 15de eeuw een ‘Krankenhuis’. Begijntjes brouwden er bier voor de zieken – meteen het startschot voor een heuse traditie in bierbrouwen. Momenteel staat Charles Leclef er als vijfde generatie brouwerij-eigenaar aan het roer. Sinds 1991 kiemde hij een langetermijnfilosofie uit om van Het Anker niet enkel een puur economische productie-eenheid te maken, maar een publiek-toegankelijk totaalverhaal te brengen met tal van extra activiteiten. Zo opende hij eind jaren ’90 een 3-sterrenhotel binnen de muren van de brouwerij, begon hij in 2010 rondleidingen op de site van Het Anker te organiseren en voorzag hij het domein van een brasserie.
Maar zijn ambities reikten nog verder dan dat. Als kind groeide hij op in de Mechelse brouwerij, maar zijn oom woonde in een hoeve in Blaasveld waar al sinds de 17de eeuw graan tot jenever werd gestookt. Charles Leclef speelde al langer met de idee om beide familietradities – brouwen en stoken – te verenigen. Geen jenever echter, maar whisky. Vermits bier en whisky beide op basis van graan gemaakt worden, geloofde hij heilig in een verfijnde graanwhisky gedistilleerd uit het moutbeslag van het bier Gouden Carolus Tripel. In 2010 vatte hij de koe bij de horens en werd een nieuw project geboren: stokerij De Molenberg. De eerste flessen whisky uit de stokerij – Gouden Carolus Single Malt gedoopt – werden In november 2013 vrijgegeven. In november 2014 werd ook De Molenberg, in het kader van Leclefs totaalverhaal-idee, publiek toegankelijk gemaakt.
Daarnaast werd drie jaar geleden een site in Mechelen-Noord gekocht om die als bottelarij te gaan gebruiken en om van daaruit zowel nationaal als internationaal uit te voeren.
Vandaag de dag is de cirkel dus rond: brouwerij het Anker brouwt bier en levert aan de bottelarij, en levert met het moutbeslag van het bier de basis aan stokerij De Molenberg om te distilleren tot whisky. Die ronde cirkel is in de eerste plaats op het conto van Charles Leclef te schrijven, al vormt ook waterbehandelingsspecialist BWT (Best Water Technology) er een belangrijke schakel in.
Primeur voor België en voor BWT
“Whisky distilleren is geen Belgische traditie, terwijl we er nochtans de know-how voor hebben. En met onze bieren ook het perfecte beslag”, gaat Charles Leclef verder. “Het afstoken dient echter wel volgens de regels van de kunst te gebeuren. Precies daarom dat ik in 2009, als eerste whiskydistilleerderij in België, investeerde in een Pot Still installatie, om het beslag zeer langzaam en dubbel te distilleren.
De Pot Still installatie in De Molenberg bestaat uit twee met de hand geslagen stookketels in koper – de Wash Still en de Spirit Still – met bovenaan een zwanenhals die overgaat in een spiraalvormige buis. In deze buis worden de alcoholdampen afgekoeld, en door condensatie ontstaat zo een heldere vloeistof, de ‘spirit’ (het distillaat). BWT leverde de doseerpompen voor de stoomgenerator om de zuurstof optimaal te binden en behandelt het water in de koelinstallatie met producten uit de BWT CS-reeks om bacteriën, algen, kalkaanslag en corrosie te voorkomen.”
Omgekeerde osmose voor een perfecte whiskysmaak
“Het distillaat uit het stookproces heeft een alcoholpercentage van 70° en wordt nadien, gedurende 3 jaar, opeenvolgend op Bourbonvaten en op houten vaten van Het Anker gerijpt”, legt Charles Leclef uit. “Bij het op fles gaan van de whisky moet je echter een alcoholpercentage van 46° bekomen en dus moet je een zo neutraal en zuiver mogelijk smakend water toevoegen. Hiervoor raadde BWT de Permaq Pico aan.”
“De Permaq Pico is hier inderdaad een perfect product voor”, bevestigt Hugo Verbist van BWT. “We gebruiken deze ook voor ziekenhuizen, labo’s, vaatwassers en luchtbevochtingssystemen. Het demineraliseert het water namelijk via het principe van omgekeerde osmose. Hierbij wordt water onder druk door een membraan gepompt. Daarbij worden de watermoleculen doorgelaten, terwijl componenten als zouten, organische moleculen en micro-organismen worden tegenhouden. Dit proces verwijdert m.a.w. alle virussen, bacteriën en stoffen uit het water die de kleur, de geur en – in dit geval het belangrijkste – de smaak van het water beïnvloeden.”
“Met succes”, bevestigt Charles Leclef. “Dankzij de Permaq Pico konden we al van bij het vrijgeven van de eerste flessen Carolus Single Malt in 2013 een product met een volle en evenwichtige smaak schenken, zonder enig spoor van mineraliteit, maar integendeel met subtiele fruitaroma’s en toetsen van hout en vanille. Precies ook daarom dat onze whisky in juli 2014 al meteen bekroond werd met een zilveren medaille in een internationale whiskyproefcompetitie.”
BWT voor het brouwen en het bottelen
“Ook voor onze bieren schakelen we producten van BWT in”, gaat Charles Leclef verder. “Zo werd in de bottelarij in Mechelen-Noord de dubbele ontharder 9175-CC-Alcyo geïnstalleerd om het water waarmee de flessen gewassen worden extra te verzachten en om de leidingen en de toestellen die erop aangesloten zijn te beschermen tegen kalk. De wateronthardingssystemen van BWT werken volgens het principe van ionenuitwisseling. Het ‘harde’ water wordt gevoerd door kolommen die een speciaal soort hars bevatten die de calcium- en magnesiumionen in het water verwijderen en zo het water ontharden. Tijdens het regenereren wordt de speciale hars met een milde zoutoplossing gereinigd, waardoor de calcium- en magnesiumionen weer vrijkomen en samen met het spoelwater worden weggespoeld.
Omdat we zo tevreden zijn van de waterbehandelingsproducten van BWT werd er onlangs in de brouwerij de dubbele ontharder Rondomat DUO-10 van BWT in dienst genomen voor de voeding van de brouwzaal. Dit toestel dient om de waterleidingen en de daarop aangesloten toestellen (platenkoelers, warmtewisselaars…) te beschermen tegen kalkaanslag en zo productiestilstanden te vermijden. Dankzij zijn extreem laag zout- en spoelwaterverbruik zou de Rondomat DUO ook de zuinigste op de markt zijn, vertelde BWT me. Na alle positieve ervaringen in het verleden, twijfel ik er niet aan dat ook nu weer al mijn verwachtingen zullen worden ingelost.”