Rosés de Terroirs

“Ik nodig de wijnmakers die de beste terroir rosés ter wereld maken uit om zich bij ons aan te sluiten”. Philippe GUIGAL*, nieuwe voorzitter van de AIRT ( International Association of Terroir Rosés.

Deze vereniging, die 2 jaar geleden werd opgericht, verenigt reeds 42 wijnbouwers en promoot 45 wijnen, uit Frankrijk en Italië. Deze dynamiek hebben wij, aldus Philippe Guigal, te danken aan mijn voorganger, Guillaume DEMOULIN, van Château Trinquevedel in de AOP Tavel, die ik van harte feliciteer.

Nu is het mijn beurt om onze jonge vereniging bekend en erkend te maken als ambassadeur van de grote terroir rosés ter wereld. Haar internationalisering zal mijn prioriteit zijn. Vanaf nu, en in overeenstemming met onze oprichtingsoproep van februari 2020, “Rosés de terroirs, laten we ons verenigen”, gelanceerd door de AOP Tavel, nodig ik de wijnbouwers die ‘s werelds beste rosés de terroirs maken uit om zich bij ons aan te sluiten.

Na 20 jaar van historische groei gaat de rosémarkt namelijk een nieuwe fase in zijn ontwikkeling in, met een mogelijke en wenselijke diversificatie van het aanbod, met name via terroir rosés die zich in een gewaardeerde of zelfs zeer gewaardeerde nichemarkt bevinden. Het ontstaan van een micromarkt in verzamelrosés, die een tiental jaren worden bewaard, is nu zelfs mogelijk.

Voor mij zijn terroir rosés in de eerste plaats echte wijnen. Door hun smaken en kleuren vertellen zij de vaak unieke verhalen van plaatsen en wijnmakers, maar zij begeleiden ook hele maaltijden en zeer uiteenlopende keukens, zoals blijkt uit de experimenten “rosés de terroirs, rosés des chefs” die elke maand door de vereniging worden uitgevoerd. Ten tweede zijn rosés van het terroir niet bedoeld om de mode te volgen. Het zijn tijdloze rosés die uitgaan van hun eigenheid. De diversiteit van de door de vereniging gecoöpteerde jaargangen is dus cruciaal. Ten slotte worden de terroir rosés zo gemaakt dat ze na enkele jaren rijping aan complexiteit winnen. Door de eerste wijnkelder ter wereld te creëren die bestaat uit verzamelrosés, zal onze vereniging, daar ben ik van overtuigd, een referentie worden op dit gebied. Kortom, door hun karakter maar ook door hun type consumptie zijn grote terroir rosés echt een aanvulling op trendy dorstlessende rosés.

In deze context kan en moet onze internationale vereniging het voortouw nemen om rosés aan te bieden die “anders en verrassend zijn, van nature en door de jaren heen”, om een van onze slogans te citeren.

In februari 2020 lanceerde de Tavel Cru zijn inmiddels opgerichte oproep: “Rosés de Terroirs, laten we ons verenigen! vanuit de overweging dat rosé een volwaardige wijn is geworden, maar dat hij zijn plaats nog moet vinden in de wereld van de terroirwijnen, dat er terroir rosés bestaan, en meer nog, maar dat hun zichtbaarheid en promotie onvoldoende blijven. In de daaropvolgende maanden werd een pioniersgroep van wijnbouwers gevormd om een impuls te geven aan deze beweging, die de ambitie heeft bij te dragen tot de erkenning van rosés de terroirs en deze zelfs te versnellen. Op 19 maart 2021 werd in Tavel de AIRT opgericht door enkele tientallen wijnbouwers uit heel Frankrijk, met als doel de oprichting, promotie en ontwikkeling van een echt marktsegment gewijd aan dit type rosé aan te moedigen.

Vandaag is de dynamiek er. De aanvragen van wijnbouwers die zich bij de AIRT willen aansluiten stromen binnen. Een vijftigtal in 2 jaar tijd! En dit is nog maar het begin. De vereniging telt nu 42 wijnbouwers, tegenover 28 bij de start (+50% in 2 jaar). 39 komen uit Frankrijk en 3 uit Italië. De iconen van terroir rosés sluiten zich aan, evenals de nieuwe generatie wijnmakers.

Tot nu toe zijn 45 jaargangen geselecteerd door de AIRT, die van mening is dat een terroir rosé kwalitatief, complex maar ook uniek en origineel moet zijn, dankzij zowel de natuurlijke locatie (kenmerken) als de wijnmaker (persoonlijkheid, talent). Deze dynamiek wijst op een verandering in de wereld van de roséwijnen. Er ontstaat namelijk een aanbod en ook een vraag naar terroir rosés, in Frankrijk en op bepaalde buitenlandse markten (met name de Verenigde Staten), naast het aanbod van trendy rosés dat sinds de jaren 2000 bestaat. Zo sluiten grote chefs zich geleidelijk aan bij deze beweging. Bijna elke maand bedenken een nieuwe chef en zijn sommelier een “Experience” rond het thema terroir rosés. Nicolas DURIF, een sterrenchef van het restaurant Hysope in La Jarrie (Charentes-Maritimes, Frankrijk), is echt gepassioneerd door dit type rosé en is zelfs de emblematische pionier geworden van deze “rosés van het land, rosés van de chefs”. Uitgenodigd voor deze “Experiences” sluiten wijnhandelaren, sommeliers en andere nieuwsgierige en ontdekkende chefs zich op hun beurt aan bij de gemeenschap van rosés de terroirs.

Om deze dynamiek te stimuleren heeft de AIRT op 13 december 2022 zelfs de oprichting goedgekeurd van de eerste kelder ter wereld die gewijd is aan de rijping van terroir rosés. Elk jaar zullen de leden van de vereniging enkele flessen van hun nieuwe jaargang in de kelder deponeren. Met regelmatige proeverijen kan het potentieel van deze rosés in de loop der tijd worden gevolgd. De partnerkoks en wijnhandelaren zullen hun selectie van “collectierozen” kunnen behouden in de vorm van toewijzingen.

De leden van de AIRT situeren zich momenteel in meerderere Franse en Italiaanse wijnregio’s, te weten :

Frankrijk

AOC BANDOL: CHÂTEAU DE PIBARNON – CHÂTEAU PRADEAUX – LA BASTIDE BLANCHE – DOMAINE MAUBERNARD – DOMAINE LA SUFFRÈNE (cuvée Tradition) – DOMAINE DE TERREBRUNE – DOMAINE DE LA TOUR DU BON

AOC BORDEAUX CLAIRET: VIGNOBLES CHAIGNE ET FILS (Château Ballan Larquette)

AOC CÔTES DE PROVENCE :  CHÂTEAU DE ROQUEFORT (cuvée Corail) – CLOS CIBONNE (cuvée Château Cibon)

AOC CÔTES DE TOUL: MAISON LELIÈVRE (cuvée Les Evêques)

AOC CÔTES DU LUBERON: DOMAINE ARNIA

AOC CÔTES DU RHÔNE: DOMAINE DE l’ODYLÉE (cuvée Rosé d’Automne)

AOC COSTIÈRES DE NÎMES: CHÂTEAU BEAUBOIS (cuvée Élégance) – CHATEAU MOURGUES DU GRES (cuvée Capitelle)

AOC FAUGÈRES:  DOMAINE DE l’ANCIENNE MERCERIE (cuvée Frou-Frou) – MAS GABINELE

AOC LANGUEDOC: DOMAINE GUIZARD (cuvée Vertige)

AOC ROSÉ-DES-RICEYS:  ALEXANDRE BONNET (cuvée La Forêt) – PASCAL MANCHIN – JACQUES DEFRANCE

AOC SANCERRE ; DOMAINE FOURNIER PÈRE ET FILS

AOC TAVEL: LES VIGNERONS DU CASTELAS (cuvée Respelido) – LES VIGNERONS DE TAVEL ET LIRAC (cuvée Trésor des Sables) – CELLIER DES CHARTREUX (Domaine Les Hautes-Roches) – DOMAINE DES MURETINS – DOMAINE MABY (cuvée La Forcadière et cuvée Prima Donna) – DOMAINE PÉLAQUIÉ – DOMAINE LAFOND ROC-EPINE – CHÂTEAU D’AQUÉRIA – CHÂTEAU DE TRINQUEVEDEL (cuvées du Château et Les Vignes d’Eugène) – CHÂTEAU DE MANISSY (cuvée La Langoustière) – DOMAINE LE VIEUX MOULIN – DOMAINE CORNE-LOUP – DOMAINE AMIDO (cuvée les Amandines)  – LES GRANDES SERRES (cuvée la Rose d’Aimée) – PRIEURÉ DE MONTÉZARGUES

IGP ALPILLES:  DOMAINE FONTCHENE (cuvée Léon)

Italië:

DOC BARDOLINO CHIARETTO:  LE FRAGHE (cuvée Traccia di Rosa) – GUERRIERI RIZZARDI – VILLA CALICANTUS (cuvée Chiar’Otto)

DOC ETNA:  ROSATO FEUDO CAVALIERE (cuvée Millemetri)