Het rood ras van West-Vlaanderen is een typisch vleesras dat wordt gefokt op de weiden van de provincie West-Vlaanderen. Het malse vlees van deze robuuste, roodgekleurde runderen is sinds een tiental jaar aan een opmars bezig en wordt in veel gastronomische restaurants aangeboden als delicatesse. Dankzij de know-how van de veehouders en het lokaal geproduceerde voeder, kunnen we met trots stellen dat dit product een “Beschermde Oorsprongsbenaming” meer dan waardig is.Nu de procedure op Vlaams niveau is afgewerkt, is het dossier klaar voor de tweede stap: indiening bij Europa en de daaropvolgende Europese procedure.
Het rood ras: een vaste waarde in West-Vlaanderen. Al honderden jaren grazen in West-Vlaanderen en het noorden van Frans-Vlaanderen rode runderen. Het maritieme klimaat en de rijke bodems in West-Vlaanderen zorgen voor erg geschikte weiden. De veehouders laten de runderen zo veel mogelijk op de weiden staan en voeren hen in de winter lokaal geproduceerd voeder.
Omstreeks het einde van de 18e eeuw was er een grote homogeniteit binnen het rood ras. Na de onafhankelijkheid van België zorgde een verschillende veehouderijaanpak er echter voor dat het rood ras in Frankrijk evolueerde naar een melktype terwijl men in Vlaanderen (België) bij het dubbeldoeltype bleef.
Tijdens WO I daalde de runderpopulatie in West-Vlaanderen heel sterk en om de veestapel op peil te houden werd er gekruist met andere (vlees)rassen. Door de oprichting van het Provinciaal Verbond der Veekweeksyndicaten werd de oorspronkelijke raszuiverheid van het rood rund met zijn typische melk- en vleeseigenschappen hersteld. Na WO II werden binnen het rood ras zowel een dubbeldoeltype als een vleestype onderscheiden. Het vlees van de rode runderen is een echte West-Vlaamse specialiteit geworden die zijn plek veroverd heeft binnen de lokale en buitenlandse gastronomie. Door een goede stamboekwerking bleven de specifieke kwaliteiten van deze runderen en hun vlees over de jaren heen bewaard. Het vlees met zijn donkerrode kleur en volle, intense smaak is de laatste jaren erg gegeerd in binnen- en buitenland. In 2012 werd het “Vlees van het rood ras van West-Vlaanderen” erkend als Vlaams Streekproduct. Na dit succes willen de veehouders nog een stap verder gaan met dit topproduct.
Vlaamse procedure afgerond, op naar Europa!
Het dossier “Vlees van het rood ras van West-Vlaanderen”, dat werd opgesteld met behulp van het Steunpunt Streekproducten van VLAM, werd eind 2014 ingediend bij het Departement Landbouw en Visserij. In samenwerking met alle betrokken partijen werd het dossier klaargestoomd voor de Vlaamse Adviescommissie die aan de minister een positief advies gegeven heeft. Op 27 september 2016 heeft minister Joke Schauvliege haar akkoord gegeven aan dit dossier. Nu de bezwaarperiode voor de Raad van State is afgelopen, eindigt de Vlaamse procedure en wordt het dossier ingediend bij de Europese Commissie. Ook in de Europese procedure is er een onderzoek door de bevoegde diensten en een bezwaarperiode voor de andere lidstaten voorzien. Als deze volledig zijn afgerond, kan de Europese Commissie de benaming registeren als Beschermde Oorsprongsbenaming. Concreet betekent dit dat de benaming “Vlees van het rood ras van West-Vlaanderen” dan beschermd is en enkel gebruikt mag worden wanneer voldaan is aan het productdossier en wanneer alle productiestappen (van geboorte tot slacht) plaatsvinden in West-Vlaanderen.
Bij erkenning van dit dossier door Europa, zal Vlaanderen naast de Vlaams-Brabantse tafeldruif een tweede Beschermde Oorsprongsbenaming hebben. Daarnaast staat de teller van Beschermde Geografische Aanduidingen (BGA) al op 7 (met onder meer de Vlaamse laurier, het Lierse vlaaike en het Potjesvlees uit de Westhoek). De link tussen de streek en het kwaliteitsproduct is sterker bij een BOB dan bij een BGA.