Ontdek de culinaire specialiteiten van iedere Kroatische regio … Met zijn tien regio’s heeft Kroatië een verscheidenheid aan natuur, cultuur, maar vooral ook aan gastronomie. Iedere regio heeft namelijk zijn eigen culinaire specialiteit die je niet mag missen tijdens je volgende reis naar Kroatië. Zo kan je onder andere genieten van lekkere desserts zoals Orehnjača in Zagreb of het op crème brûlée geïnspireerde nagerecht rožata in Dubrovnik. Maar ook voor hoofdgerechten ben je in Kroatië aan het juiste adres met bijvoorbeeld het Slavonische Čobanac, een heerlijk pikant stoofpotje. Wij tippen hieronder tien traditionele gerechten voor iedere regio die je tijdens je bezoek geproefd moet hebben.
De gastronomische multiculturaliteit van Dubrovnik : Culinair multiculturalisme is al decennialang aanwezig in Dubrovnik. In de hedendaagse gastvrijheid van de regio wordt deze unieke traditie tot op de dag van vandaag gehandhaafd en je kan hier dan ook proeven van de culinaire erfenis uit de meest uiteenlopende streken. Zo kan je in Dubrovnik genieten van rožata, een nagerecht dat sterk lijkt op de overheerlijke crème brûlée van Frankrijk en de crema Catalana uit Spanje. Dit zomers nagerecht wordt koud geserveerd en is zo de ideale verkoeling tijdens de zwoele, Kroatische hitte. Bovendien staat dit dessert in no time op tafel, want de basis ingrediënten zijn melk, eieren en suiker. Als special touch wordt er vaak ook nog Rozulin toegevoegd, een likeur gebaseerd op rozen uit Dubrovnik.
Split en zijn gastronomische erfenis : Split is niet alleen een uitstekende uitvalsbasis om de prachtige eilanden van Kroatië te verkennen, deze stad biedt ook de kans om een aantal van de meest smaakvolle gerechten van het land te proeven. Zo kan je voor een authentiek voorproefje van de Dalmatische keuken de runderstoofpot “pašticada” proeven. Om deze runderstoofpot te bereiden moet je enkele dagen uitrekenen, want het vlees moet traditioneel gezien verschillende stappen doorlopen. De exacte oorsprong van pašticada is onduidelijk, maar het oudst bekende recept dateert uit de vijftiende eeuw. Hoe dan ook, dit smaakvolle gerecht vertegenwoordigt het rijke gastronomische erfgoed van de regio en mag niet worden gemist tijdens een bezoek aan Split.
Zadar, thuisbasis van de meest bekende Kroatische kaas : Say cheese! Paški sir, beter bekend als Pag-kaas, is één van de beroemdste, zo niet de beroemdste Kroatische delicatesse ter wereld. Deze gastronomische lekkernij betovert liefhebbers van lekker eten ongeacht waar het wordt geserveerd. Bovendien wordt de kaas gemaakt in een bekroonde kaasmakerij, die de afgelopen jaren prijzen heeft gewonnen op verschillende tentoonstellingen. De kaas kan op uiteenlopende manieren gegeten worden zoals bijvoorbeeld met zelfgemaakte pasta, als vulling van pannenkoeken of gecombineerd met Pag-honing als verrukkelijk dessert. Het is niet voor niks dat dit bekend staat als de lekkerste schapenkaas ter wereld!
De gastronomische monumenten van Šibenik : Het landschap van de regio Šibenik wordt een uniek natuurmonument genoemd, waar je tal van prachtige cultuurmonumenten kan bewonderen die bovenaan op de UNESCO Werelderfgoedlijst staan te pronken. De gastronomie van deze regio is al even bijzonder. De pršutham is het beroemdste en meest gewaardeerde gezouten vleesproduct van Dalmatië, die traditiegetrouw als een voorgerecht wordt gegeten met zelfgebakken brood en kaas. Om na het eten je dorst te stillen kan je twee wijnsoorten uit de streek drinken, namelijk wijn gemaakt van de Plavac mali druif of de Debit druif. In Šibenik ben je dus voor zowel eten als drinken aan het juiste adres.
Ongeëvenaarde wereldkeuken van Midden-Kroatië : Midden-Kroatië is de regio die in het noorden grenst aan Hongarije, in het westen aan Slovenië en in het oosten aan Bosnië en Herzegovina. De geografische coördinaten weerspiegelen de wirwar van culinaire invloeden die uit die landen overgekomen zijn naar Kroatië. Zo heb je de gibanica van Međimurje, dit gebak werd in 1818 gecreëerd in Servië maar heeft zich ondertussen over de gehele Balkan verspreid. Gibanica is een gebak met maar liefst vier vullingen: walnoten, appels, maanzaad en kaas. Deze cake werd vroeger gebakken in kleipotten en de ingrediënten worden door de Kroatische huisvrouwen traditiegetrouw opgeborgen in de voorraadkast, speciaal bewaard voor de feestdagen en familiefeesten.
Zagreb, het centrum van de gastronomische kaart van Kroatië : Zagreb is het kruispunt van alle Kroatische regionale keukens en je kan er dan ook tal van lekkernijen proeven. Zo kan je hier niet één, maar twee traditionele Kroatische desserts vinden, namelijk orehnjača en makovnjača. Orehnjača is gemaakt met walnoten, terwijl het hoofdingrediënt van makovnjača maanzaad is. Naast die twee ingrediënten blijft het recept van het gebak hetzelfde: suiker, kaneel en melk. Deze lekkernijen worden traditiegetrouw gemaakt voor de feestdagen, om de gasten te trakteren op een heerlijk dessert vol met smaken. Deze gebakjes zijn zo eenvoudig te bereiden dat zelfs een complete beginner hier niet mee in de mist kan gaan. Een absolute must om zelf eens te proberen dus!
Wereldwijde culinaire fenomenen in Istrië : Als gastronomisch geheel is Istrië vandaag de dag een fenomeen op wereldniveau. Boven op de top van een heuvel in het binnenland van Istrië ligt het pittoreske dorpje Motovun, dat wereldwijd bekend staat om zijn grote hoeveelheid aan truffels. Het is dan ook een absolute must om tijdens je vakantie op het schiereiland Fuži te eten, een traditionele pasta afgewerkt met truffels. De pasta wordt vaak gegeten als een voorgerecht bij žgvacet, een overheerlijke Istrische goulash. Ook als je geen fan bent van de smaak van truffels kan je deze delicatessen nog appreciëren, zo kan je op truffeljacht gaan om het witte en zwarte goud zelf op te sporen.
De zoete delicatessen van Kvarner : Ben je een zoetekauw, dan moet je tijdens je bezoek aan het eiland Rab in de Kvarner regio zeker Rapska torta proeven. Dit nagerecht werd voor het eerst gemaakt in 1117 voor paus Alexander III, speciaal voor de inhuldiging van de Rab kathedraal. De twee belangrijkste ingrediënten zijn amandelen en Maraschino likeur, bovendien wordt de cake traditioneel gebakken in een spiraalvorm. Het originele recept is enkel bekend bij enkele Rab-vrouwen, waardoor het zelfs vandaag de dag nog een topgeheim is. Rapska torta of Rab cake wordt enkel bij speciale feestelijke gelegenheden geserveerd en is dus zeker een dessert om te proeven als je de kans hiertoe krijgt!
De beschermde inheemse gastronomie van Lika : Kroatië heeft een aantal voedselproducten die zowel op nationaal als op Europees niveau beschermd zijn en de Lika-aardappelen (Lički krumpir) zijn daar één van. De keuken van Lika is gevormd door zijn onregelmatige en bergachtige terrein en de koude winters. Weinig graangewassen of groenten kunnen hier groeien, daarom wordt er in de regio zo intensief ingezet op aardappelteelt. De Lika-aardappelen zijn uitgeholde aardappelhelften opgevuld met een blokjes spek. Ze zijn het lekkerst als ze in een broodoven of onder een traditionele peka worden gebakken. De Lika-aardappelen passen bijzonder goed bij zure schapenmelk of halfharde kaas die plaatselijk bekend staat als škripavac. Op deze manier heb je aardappelen nog nooit eerder gegeten!
Slavonië, een regio vol traditie en gastvrijheid : Slavonië smaakt naar traditie, zoals bijvoorbeeld de herdersstoofpot Čobanac. Dit gerecht wordt langzaam gekookt in een grote pot en werd vroeger bereid door de čobani herders. De maaltijd bestaat uit verschillende soorten vlees en een verscheidenheid aan groenten, zoals tomaten en wortels die voor de mooie rode kleur van het gerecht zorgen. Ook is de pittigheid van het gerecht een belangrijk kenmerk, dat wordt bereikt door enerzijds de rode peper en anderzijds gedroogde chilipepers. De stoofpotjes worden meestal gemaakt voor een groep van minstens tien personen en zijn het lekkerste als ze in goed gezelschap worden gegeten. Slavoniërs zijn gelukkige en gastvrije mensen, wat ook geldt voor hun eten.
Voor meer informatie over Kroatie: https://croatia.hr/nl-NL
Illustraties © Maja Danica Pecanic