Vlees blijft vaste plek op het bord van de Belg behouden
Belg zoekt vaker variatie en eet minder frequent vlees. Vlees blijft in België veruit de belangrijkste eiwitbron. De absolute meerderheid van de Belgen (96%) eet vlees. Een zeer kleine groep (4%) heeft een zuiver vegetarische levensstijl. De hoofdreden om voor vlees te kiezen is de smaak ervan: we vinden vlees lekker en associëren vlees eten met genieten. Naast de smaak is de voedzaamheid een belangrijke drijfveer: de Belg ziet vlees als een essentiële bron van nutriënten. Hij weet dat vlees essentiële voedingsstoffen bevat en daardoor past in een gezonde voeding. Vlees brengt kwaliteitseiwitten, vitamine B1, B3, B6 en vooral B12 en mineralen zoals ijzer en zink aan.
Ten slotte blijven we ook gewoontedieren wanneer het op onze voeding aankomt. Het vasthouden aan de eetgewoonten vervolledigt de top drie van de keuzes voor vlees. 68% geeft aan dat vlees sterk ingebakken zit in zijn voedingsgewoontes, waardoor vlees aankopen, bereiden en er receptinspiratie voor hebben of vinden weinig moeite kost. Dit blijkt uit de bevraging van iVox in februari 2022.
Belg zoekt vaker de variatie op – driekwart van de Belgen (75%) varieert in eiwitbronnen
De voornaamste verandering betreffende vleesconsumptie zit hem in het aantal consumptiemomenten. De Belg vermindert het aantal maaltijden dat er vlees gegeten wordt. Het aantal maaltijden waarbij een andere eiwitbron wordt gekozen neemt zo toe, waardoor de Belg meer varieert en het vleesverbruik op lange termijn vermindert (jaarlijks à rato van 1% à 2%). Opvallend is wel dat tijdens de covid 19-pandemie er beduidend meer verse producten, waaronder vlees, thuis werden geconsumeerd door het wegvallen van de mogelijkheid om buitenshuis (op restaurant) te eten. Sinds de heropening van de horeca, zien we die verschuiving zich weer herstellen.
De Belg kijkt zeker niet negatief naar vlees: 9 op de 10 Belgen (90%) geeft aan geen negatieve attitude te hebben ten opzichte van het product. De voornaamste drijfveer voor variatie in onze eetgewoonten is het doorbreken van de vaste routine. Het is een positieve variatiekeuze (variëren is lekker, gezond en duurzaam). Zo vindt bijvoorbeeld slechts 9% dat vlees niet past in een gezond voedingspatroon. De bezorgdheid om het milieu en het klimaat is voor een deel van de bevolking (29%) een argument om te variëren. Dierenleed is een argument dat we vooral horen bij personen die zelden of nooit vlees eten.
Het merendeel van de Belgen varieert in eiwitbronnen (vlees, vis of vegetarisch). Minder dan 1 op 5 (17%) zegt in 2022 wel nog bijna dagelijks vlees te eten, maar deze groep is de voorbije jaren kleiner geworden (we komen van 24% in 2014). Aan de andere kant zien we dat slechts 8% niet wekelijks vlees eet. 4% eet het nooit en dit percentage blijft al een aantal jaren stabiel. De 2 uitersten buiten beschouwing gelaten, betekent dit dus dat 75% van de Belgen regelmatig vlees eet en dit wel afwisselt met vis en vegetarisch en er dus een gevarieerd eetpatroon op nahoudt.
Chauvinisme troef
Lokaal is voor veel Belgen een love brand. Bijna 3 op 5 Belgen (58%) geeft aan dat het land van herkomst een invloed heeft op hun aankoopkeuze van vers vlees. Een absolute meerderheid (95%) van hen geeft aan dat ze dan een voorkeur hebben voor inlands vlees. Die voorkeur voor inlands vlees komt er vooral omwille van de steun voor de inlandse economie, het vertrouwen in de controles in België (veiliger) en de inspanningen die de Belgische vleessector doet op het vlak van milieu en dierenwelzijn. Die perceptie van milieuvriendelijker komt er voorlopig vooral door het kortere transport dat nodig is. De verdere kennis over de milieu-impact van inlands vlees is eerder beperkt. Zo weet slechts 18% dat de CO2-uitstoot van het Belgisch Witblauw rund lager is dan die van bv. Ierse runderen.
De thuisverbruikscijfers van vlees in een notendop
Tussen 2014 en 2018 daalde het thuisverbruik van vlees inclusief gevogelte jaarlijks met 3%, in 2018 met 2% en in 2019 met 1%. Daar stond wel een toenemend verbruik buitenshuis tegenover en een toegenomen belangstelling voor kant- en-klare maaltijden, die niet meegerekend zijn in het thuisverbruik van vlees. Als gevolg van de coronacrisis die losbarstte in maart 2020 en de bijhorende beperkende maatregelen (o.a. sluiting horeca, verplicht thuiswerk) steeg het verbruik thuis en verminderde het buitenhuisverbruik in 2020 en 2021. In 2021 noteerde GfK België een thuisverbruik van 28,4 kg per capita voor vlees inclusief gevogelte, dat is 9% meer dan in 2019 vóór de coronacrisis.
In volume blijft verse kip de belangrijkste categorie met 8,0 kg per capita, gevolgd door verse vleesmengelingen (o.a. gemengd gehakt, gemengde brochette, …) (6,3 kg), vers varkensvlees (5,4 kg), vers rundvlees (4,6 kg), ander vers vlees (kalfsvlees, kalkoen, lamsvlees, paardenvlees, konijn, wild,…) (2,7 kg) en diepvriesvlees en -gevogelte (1,5 kg).