De vijf Vlaamse provincies, de Vlaamse overheid, VLAM en het Steunpunt Korte Keten lanceren de vierde Week van de Korte Keten van 15 tot 23 mei 2021. Vlaams minister van Landbouw en Voeding Hilde Crevits en gedeputeerde Landbouw van de provincie Vlaams-Brabant Tom Dehaene gaven het startschot van deze feestweek op het familiebedrijf Van Haesendonck in Weerde (Zemst). Naast de eigen aardbeien en grondwitloof biedt de familie een brede waaier van lokale producten aan in hun hoevewinkel. “Het belang van en de interesse in de korte keten is de afgelopen maanden meer dan ooit duidelijk geworden. In het tweede kwartaal van 2020 lag de rechtstreekse verkoop op de hoeve maar liefst 88% hoger dan in diezelfde periode in 2019. Ook in de eerste maanden van 2021 zien we nog steeds een stijging van meer dan een derde. Dat gevoel en de goesting om lokaal te kopen, willen we vasthouden” zegt minister Crevits.
De Week van de Korte Keten is een samenwerking tussen de vijf Vlaamse provincies, VLAM, de Vlaamse overheid en het Steunpunt Korte Keten met als doel de korte keten in Vlaanderen onder de aandacht te brengen. De Week van de Korte Keten wordt reeds voor de vierde keer georganiseerd in heel Vlaanderen. Niet alleen producenten organiseren activiteiten, ook verenigingen, steden en gemeenten en horecazaken zetten zich actief in. Alle partners ondersteunen de communicatie.
Korte keten geniet een toenemende belangstelling van publiek en media. ‘Lokaal’ wint bovendien aan populariteit sinds de coronacrisis. Noodgedwongen blijven we allen meer thuis en ontdekken we meer in onze eigen streek. Dat geldt voor ontspanning maar ook voor onze voeding. De lokale producent wordt meer ontdekt en gewaardeerd. Rechtstreeks bij de boer kopen staat voor verse, kwaliteitsvolle producten, die een korte weg hebben afgelegd en waarmee je de lokale economie ondersteunt. Het is ook de ideale manier om de lokale landbouw beter te leren kennen.
De omzet op de hoeve die aan rechtstreekse verkoop doet, steeg in het tweede kwartaal van 2020 gemiddeld met maar liefst 88% ten opzichte van dezelfde periode in 2019. De absolute toppers waren rundvlees, varkensvlees, aardbeien en asperges. Ze verdubbelden of verdrievoudigden in omzet. Tijdens de zomer van 2020, wanneer het bedrijfsleven en het horecabezoek terug op gang kwamen, hernam de Vlaming zijn oude gewoonten en kwamen de retailbestedingen opnieuw op een normaler niveau. Ook de hoeveomzet viel dan terug maar bleef wel 12% hoger dan in dezelfde periode het jaar voordien. In het vierde kwartaal, tijdens de tweede lockdown, steeg de hoeveomzet opnieuw fors (+56%) maar ze bleef wel onder het niveau van de eerste lockdown.
De coronacrisis heeft de familie Van Haesendonck in Weerde (Zemst) niet uit evenwicht gebracht. Koen Van Haesendonck: “We zijn blijven zorgen voor onze boerderij, onze producten en zo ook voor onze klanten. Onze klanten zorgen op hun beurt door hun aankopen in onze hoevewinkel voor ons.” Boeren en burgers zorgen met andere woorden voor elkaar. “In tijden van voorspoed maar ook bij tegenslag blijft de korte keten heel nabij met lekker en gezond voedsel.” Koen Van Haesendonck verwoordt het als volgt: “Korte keten is economie op mensenmaat, economie herleid tot zijn essentie, eeuwenoud maar springlevend. Producten van de korte keten staan voor lekker, supervers en een faire prijs.”
Als we de totale omzet (inclusief dranken zoals wijn en bier) van de rechtstreekse verkoop op de hoeve en de boerenmarkten in Vlaanderen bekijken voor heel 2020 dan noteerden we een groei van 27% (hoeve +35% en boerenmarkt -9%) om uit te komen op ruim 83 miljoen euro omzet. Aangezien men niet/minder op restaurant kon en minder reisde, gunde men zichzelf o.a. duurdere stukken vlees en meer desserten in de wintermaanden. Die positieve trend in de omzet zet zich verder in 2021 in België. Voor de eerste 3 maanden van 2021 zien we een groei van 36% t.o.v. 2020. De evolutie van de omzet op de verkoop op de hoeve en de boerenmarkten:
Het marktaandeel van de hoevewinkel ten opzichte van andere distributiekanalen van verse voeding is met 1% bescheiden maar groeiend. Voor de boerenmarkt schommelt dit aandeel tussen de 0,1 en de 0,2%. Korte keten staat voor vele vormen van rechtstreekse verkoop: hoevewinkels, boerenmarkten, automaten op de hoeve, Buurderijen (Boeren & Buren), groenteabonnementen, zelfpluktuinen, CSA (Community Supported Agriculture)-initiatieven en Voedselteams. Ze hebben elk hun eigen specifieke DNA maar delen dezelfde zorg en inzet voor hun producten en een warme belangstelling voor hun afnemers.
Een onderzoek door iVox na de Zomer van de Korte Keten vorig jaar, geeft aan dat de verschillende vormen van korte keten beter gekend zijn bij de consument tegenover in 2019. De website www.rechtvanbijdeboer.be is het centraal informatiepunt over korte keten voor consumenten. Je vindt er toelichting over de verschillende vormen van korte keten en je kan er meteen ook een verkooppunt in je buurt vinden. De bezoekcijfers van deze website stegen fors in de eerste helft van 2020. Consumenten zoeken klaarblijkelijk meer naar verkooppunten in hun eigen buurt en gaven in onderzoek uitgevoerd door iVox ook aan effectief meer gekocht te hebben op de hoeve, producten in de korte keten worden door de consument als verser en lekkerder aanzien en beter voor het milieu.
Korte Keten 2021 toont creativiteit, hierbij zetten velen zich in om de Vlaamse consument vertrouwder te maken met de verschillende vormen van korte keten en hem/haar een fijne belevenis te bezorgen met lokaal geproduceerd voedsel. Ze geven enthousiast lokaal voedsel een gezicht en een verhaal.
Op de website www.weekvandekorteketen.be vind je wat ze in petto hebben van 15 tot 23 mei. Er zijn o.a. boerenmarkten, fiets- en wandeltochten langs boerderijen, online workshops, afhaalmenu’s met lokale producten, opendeurdagen, drive-ins en picknicks.