Hans van Daele: duurzame Belgische druiventeelt en wijnbouw

EEN UNIEKE COMBINATIE VAN BELGISCHE WIJNDRUIVEN EN BOTANICALS, BAANT EEN WEG VOOR EEN BREED SPECTRUM VAN NIEUWE, NATUURLIJKE DRANKEN

Wijndruiven en Aromatechnologie, een route naar dranken innovatie. Als aroma-en voedingstechnoloog heeft hij de wereld rondgereisd, maar je zal hem tegenwoordig vooral in België aantreffen: de 58- jarige Hans Van Daele koestert immers het gezonde, ambitieuze plan om dankzij zijn innovatie en expertise de Belgische druiventeelt en wijnbouw, nieuwe duurzame perspectieven te bieden.

Of hij nu de kruiden-en planten extracten ontwikkelt in zijn lab Elikzir in de thuisbasis Deinze, of tussen de Haspengouwse wijngaarden met professor en wijnbouwer Ghislain Houben experimenteert met dranken op basis van nieuwe druivenrassen, Hans straalt één en al passie en enthousiasme uit : “Ons verhaal is uniek in België, en we bevinden ons nog maar in de kinderschoenen van wat nu een matige maar wel smaakvolle revolutie zou kunnen worden in dit specifieke dranken segment”.

Hans kan het weten, hij bestudeert van heel dichtbij wereldwijd de huidige trends van voedingsingrediënten en botanicals, en merkt binnen dit segment een duidelijke dynamiek, zowel in binnen- als buitenland,. “De extractietechnologie laat toe om zeer natuurlijke botanische en aroma extracten te ontwikkelen, voor een nieuwe generatie voeding- en drank concepten. Sommige grote spelers in buitenlandse markten staan reeds mijlenver”. Maar Hans ziet ook kansen om een maatschappelijk verantwoord project op te zetten, met de lokale wijndruiventelers en wijnbouwers, een verhaal waar hij steevast in gelooft. “We evolueren van een productiegebied van 30 naar 50 hectare en later zelfs nog een merkelijke uitbreiding van het aantal hectaren, alleen met lokale telers die rechtstreeks voor en met ons zullen werken”.

Eén vertrekpunt : de druiven perskoek . Wat de aanpak van Elikzir uniek maakt, zijn de grondstoffen, namelijk de wijndruiven perskoek (de druivenschillen, het vruchtvlees en overblijvende aromatische sappen en het feit dat er enkel wijndruiven van Belgische bodem (Haspengouw) aan bod komen: Pinot Blanc, Muscaris, Cabernet Noir, en in 2021 Sauvignier Gris, Merlot Khorus en andere …. Samen met Prof. G. Houben heeft Elikzir een proces opgezet om uit deze edele aromatische nevenstromen de volatiele aroma’s maximaal te extraheren, en met behoud van de karakteristieken van de druiven. In samenwerking met een expert-distillateur, is er zorgvuldig gekozen voor een selectie van enkele specifieke kruiden en planten voor de ondersteuning van het volledige distillaat.

Maar het druivenverhaal reikt veel verder: domein Hoenshof (waarmee Hans een exclusiviteitsverbintenis heeft aangegaan voor de selectie van druivengrondstoffen en productonderzoek) ontwikkelt in samenwerking met verschillende universiteiten, als pionier en enige speler op de Belgische markt, een nieuwe generatie schimmeltolerante druiven, die zowel vanuit organoleptisch als ecologisch én economisch perspectief, nieuwe horizonten helpt verkennen voor de teelt van resistente bio-druiven: “Weinig domeinen beschikken over de capaciteit en kennis om druiven te ontwikkelen zoals Ghislain dit nu uitwerkt. Met Elikzir bouwen we mee aan een nieuwe toekomst voor onze Belgische wijnbouw, door voluit in te zetten op de valorisatie van nevenstromen uit de duurzame wijnbouwteelt. Bovendien zijn enkele fruittelers in Limburg mee in het verhaal ingestapt om zich om te schakelen op de druiventeelt en krijgen zo zicht op een nieuw economisch, duurzaam model”, bevestigt Hans.

Bel’Uva : de enige Belgische wijndruivengin valt meteen in de prijzen

In 2019 mondde de innovatie van Elikzir uit tot de allereerste – en voorlopig enige – wijndruivengin op de Belgische markt, genaamd Bel’Uva, een rechtstreekse verwijzing naar de grondstof (Uva betekent druif in het Latijn) en de Belgische (Haspengouwse) afkomst. “Bij de ontwikkeling was de juiste selectie van aromatische druiven belangrijk, en werd ook uitermate zorgvuldig aandacht besteed aan de harmonie en subtiele ondersteuning van de botanicals, dit om vooral niet de aromatische eigenschappen van de druiven te maskeren”. Ook dit maakt het verhaal van Hans uniek. Met zijn kennis en ervaring in het extraheren van kruiden en planten, streeft hij ernaar een reeks nieuwe dranken, zowel alcoholisch als niet-alcoholisch, te ontwikkelen en te commercialiseren, en in te spelen op een steeds groeiende wereldmarkt voor botanische dranken (USA op kop, gevolgd door UK en Duitsland, maar nu ook Frankrijk, Scandinavië en andere landen). De waardering vanuit het buitenland liet dan ook nauwelijks op zich wachten en Bel’Uva werd heel snel op internationaal succes onthaald. Begin 2020 won de Bel’Uva Muscaris de prijs voor Best Belgian Signature Botanical Gin op de World Gin Awards in London.

Een gin die op geen andere lijkt : De aanpak voor Bel’Uva berust ook steeds consequent op het laten primeren van de aroma’s van druiven op die van botanicals. In tegenstelling met de klassieke gin distillaten, die eerder gebaseerd zijn op graanalcohol met een sterke onderbouw van verschillende botanicals, werkt Hans bewust op de troeven van de wijndruif aroma’s, die elk seizoen een jaartal dan ook een specifiek karakter vertonen. Het resultaat is een distillaat dat inzake smaak en textuur een totaal nieuwe “gin-ervaring” biedt eigen aan de wijndruif karakteristieken: fruitige, aromatische en kruidige volatiele geuren en smaken primeren, en de alcohol biedt een zeer zachte textuur en mondgevoel.

Bel’Uva 2020, de eerste gin op basis van blauwe druiven : Waar traditionele gins nogal scherp en branderig in de keel en mond kunnen ervaren worden, maakt Bel’Uva opnieuw het verschil. De gin wordt immers liefst puur (enkel met een ijsblokje en citrus garnituur) gedronken. De specifieke maceratie-en fermentatie techniek (3-6 maanden bij een nauwgezette temperatuurscontrole) behoedt de druivengin voor aromaverlies. Voor Hans bieden de combinatie van wijndruiven en botanicals ontelbaar veel mogelijkheden voor innovatie en productontwikkeling. “Het komt erop aan de juiste keuzes te maken”. De nieuwe versie van Bel’Uva, op basis van de blauwe druif Cabernet Noir, lijkt alvast te beantwoorden aan de verwachtingen. Met toetsen van rode framboos en cassis, venkel en steranijs enkel afkomstig van de Cabernet Noir, alsook de groene peper en lichte kruidnagel, opent de nieuwste telg van de Bel’Uva-gins het smakenpalet nog breder dan tevoren.

Private labels en kwaliteitsdranken op maat

Hans wil zich in de toekomst niet alleen richten op eigen merken en producten, maar tegemoetkomen aan de groeiende belangstelling van een nieuwe drankengeneratie : “de belangstelling vanuit de sector is groot. Wij zijn dan ook graag bereid onze know-how en creativiteit ter beschikking te stellen en private labels te ontwikkelen op maat van de verwachtingen van onze klanten”. Voor Hans zijn de innovatiemogelijkheden legio en stelt de expertise hem in staat zowel qua smaak als prijs producten te ontwikkelen met een mooi toekomstperspectief. Meteen geliefd bij de kenners : De kenners, zowel professionals als particulieren, lieten niet op zich wachten om de innoverende concepten van Elikzir te appreciëren. Er is inmiddels een nationaal distributie netwerk in opbouw, en actueel is Bel’Uva te vinden bij een vijftigtal verdeelpunten & online verkoopkanalen over heel België.

Een duurzaam consortium

In Professor Ghislain Houben van wijndomein Hoenshof vond Hans alvast een sparringpartner die zijn visie deelt over lokale initiatieven die vooruitstrevend, toekomstgericht en voorlopig nog uniek kunnen zijn. “We zijn bijzonder fier met dit opstartend 100% Belgisch innovatief drankenconcept, dit op basis van de valorisatie van hoogwaardige biologische wijndruivensappen en nevenstromen uit de Belgische wijnbouw, en in de toekomst ook residuvrije druiven (zeer innovatief in de wijnsector). De volgende stap is om de consument te overtuigen van onze kwaliteit en duurzaamheid van de producten. Uit de vele consumentenreacties vernemen we alvast zeer lovende woorden over het aromatische, unieke en zachte karakter van onze producten”.

Met een steeds nadrukkelijker uitgesproken behoefte van consumenten naar authenticiteit, spelen de projecten van Hans en Elikzir ongetwijfeld in op de trend en banen ze zich hiermee ook een weg naar een nieuw succesverhaal.